“Việt Nam là đất nước sở hữu hệ sinh thái tiêu biểu và đa dạng nhất trong khu vực Đông Nam Á” – Tilo Nadler, một chuyên gia bảo tồn thiên nhiên đến từ Dresden đã có thời gian dài sinh sống tại Việt Nam cho hay. Trên thực tế, ý kiến này hoàn toàn chính xác. Nhiều loài động vật đặc biệt quý hiếm đã được tìm thấy ở các vườn quốc gia tại Việt Nam. Tiêu biểu là vườn quốc gia Cúc Phương. Đây là một loại rừng nhiệt đới mang vẻ đẹp huyền bí và hoang sơ.
Vườn quốc gia Cúc phương – các hoạt động và địa điểm thu hút du khách
Vườn quốc gia Cúc Phương là một loại rừng mưa nhiệt đới. Đây là môi trường sống lý tưởng của rất nhiều loài động vật, thực vật mới lạ mà bạn chưa từng nhìn thấy trước đó. Tới Cúc Phương, bạn có thể chứng kiến tận mắt sự sinh trưởng, phát triển và sự đa dạng của các loài động, thực vật. Nếu đang muốn khám phá khu rừng xinh đẹp này và những kinh nghiệm khi du lịch Cúc Phương, bạn chắc chắn không thể bỏ qua những thông tin trong bài viết dưới đây của Vinaloka.
Thông tin về Vườn quốc gia Cúc Phương
Vườn quốc gia Cúc Phương chính thức mở cửa vào năm 1962 và là công viên quốc gia đầu tiên tại Việt Nam. Cúc Phương thuộc tỉnh Ninh Bình, nằm cách thủ đô Hà Nội khoảng 100km. Với diện tích là 22.200 ha, khu rừng này xếp thứ sáu trong danh sách các công viên quốc gia lớn nhất Việt Nam.

Đến với Cúc Phương bạn sẽ bắt gặp rất nhiều núi đá vôi và những trầm tích được bồi đắp từ sông Hồng. Vách núi đá vôi cao nhất là Đỉnh Mây Bạc với chiều cao là 656 mét. Bạn có thể thoải mái khám phá những hang động rộng lớn được tạo ra bên trong núi đá vôi trong chuyến du lịch của mình. Nằm giữa các dãy núi đá vôi là rừng mưa nhiệt đới. Tại đây, tre và những cây cổ thụ khổng lồ mọc um tùm, hiên ngang và mạnh mẽ như những kẻ thống trị rừng xanh. Thác nước cao hàng trăm mét và dòng sông trong vắt chảy qua rừng rậm tạo nên một khung cảnh vừa nên thơ vừa trữ tình.

Sự phong phú về các loài động vật
Vườn quốc gia Cúc Phương là môi trường sống lý tưởng của nhiều loài động vật. Nơi đây có khoảng 89 loài động vật có vú, 110 loài bò sát, 65 loài cá và 320 loài chim. Tổng cộng là 38% hệ động vật quý hiếm được tìm thấy tại Vườn quốc gia Cúc Phương. Điều đó góp phần biến Cúc Phương là địa điểm nổi tiếng tại Việt Nam.

Một điểm thu hút khách du lịch khác của Cúc Phương đó chính là hàng ngàn con bướm. Chúng xuất hiện rất nhiều vào mùa xuân (đầu tháng 3 đến đầu tháng 5) làm tô điểm thêm ánh hào quang rực rỡ cho khu rừng. Tại đây, bạn có thể tìm thấy 400 loài bướm khác nhau. Chúng bay theo đàn và tập trung rất đông đúc vì vậy nếu bạn không đeo kính thì sẽ rất khó mở mắt và chiêm ngưỡng được hết vẻ đẹp của loài bướm. Bởi tuy đẹp nhưng cánh bướm lại chứa nhiều phấn khiến da bị dị ứng và ngứa. Bên cạnh đó có khoảng 1800 loài côn trùng sinh sống ở nơi này nhưng chỉ có một phần nhỏ trong số chúng được biết đến.
Tê tê là loài vật quý hiếm, có khả năng tự bảo vệ rất tốt chống lại các loài săn mồi tự nhiên. Trong trường hợp nguy hiểm, nó lăn thành một quả bóng để các vảy sắc nhọn của chúng phô ra ngoài. Tại Châu Á, thịt Tê tê là một món ngon còn vảy của chúng có thể được bào chế thành thuốc. Nhưng tình trạng cũng đang hạn chế nhờ ý thức của người dân về việc bảo tồn động vật quý ngày càng nâng cao.

Trong khu rừng rậm rạp Cúc Phương có nhiều loài động vật thuộc giống giống khỉ tưởng như đã tuyệt chủng từ lâu sinh sống như vượn, voọc… Đặc biệt loài Cu Li có vẻ ngoài vô cùng dễ thương, chúng thường hoạt động về đêm. Loài vật này thường bị các loài động vật săn mồi khác bắn hạ từ trên cây và rất khó để sống sót được qua mùa thu.
Nếu may mắn bạn sẽ có cơ hội nhìn thấy sóc bay, gà lôi, dơi hay nhím… Những kẻ săn mồi như chó hoang, hổ, báo đốm, gấu đen thưởng ẩn nấp sâu trong rừng để trốn tránh những kẻ săn bắn trái phép nhằm lấy xương, thịt… phục vụ cho lợi ích thương mại.
Hệ thực vật: Những cây to, nhiều loại thảo mộc và hoa rừng
Ước tính có khoảng 2.000 loài thực vật khác nhau sinh trưởng tại Vườn quốc gia Cúc Phương. Trong đó có 37 loài nằm trong danh sách các loài cần được bảo vệ tại Việt Nam. Ngoài những loại cây cổ thụ, bạn có thể khám phá vô số loài hoa rừng như hoa lan chẳng hạn. Vô số các loại cây ăn quả bổ dưỡng, các loại hạt, thảo mộc và gia vị có nguồn gốc từ rừng nhiệt đới rất hữu ích trong Đông Y được tìm thấy tại đây.

Balanophora Cucphuongensis hay hoa đất rất hiếm khi xuất hiện. Đây là một loại thảo mộc có thịt, ký sinh và không có lá. Balanophora Cucphuongensis không có diệp lục, chúng trông rất giống một loại nấm. Hiện tại, ngoài Vườn quốc gia Cúc Phương, hoa đất còn được tìm thấy ở Tỉnh Kon Tum. Chúng được dùng nhiều trong y học cổ truyền để kích thích lipido, làm chậm quá trình xuất tinh ở nam giới. Hoa đất nằm trong danh sách đỏ cần được bảo tồn tại Việt Nam.
Các hoạt động tại Vườn quốc gia Cúc phương

Tại Cúc Phương, bạn có thể đi bộ, leo núi, đi xe đạp hoặc xe máy. Những loại xe gây ra nhiều khói bụi như xe máy chưa từng bị cấm tại đây. Đây là nguyên nhân làm giảm đi sự trong lành trong môi trường sống của các loài sinh vật. Vì vậy, chính phủ Việt Nam cần đề ra các điều luật quy định cụ thể về các phương tiện được phép di chuyển trong rừng Cúc Phương để bảo vệ thiên nhiên và môi trường. Nếu có cơ hội đặt chân đến Cúc Phương, bạn nên sử dụng xe đạp hoặc đi bộ để tận hưởng và khám phá các cảnh quan tuyệt đẹp từng này nhé!

Trong công viên quốc gia Cúc Phương có cả những con đường mòn tự nhiên trải nhựa. Tùy thuộc vào sở thích, bạn có thể lựa chọn tự khám phá hoặc đi theo tour có hướng dẫn viên. Có nhiều lối đi với chiều dài và độ cao khác nhau trong rừng. Chúng được sử dụng cho các mục đích khác nhau. Bạn có thể lựa chọn các tour du lịch dài ngày để trải nghiệm đi bộ, leo núi, thăm ngôi làng của người dân tộc Mường và qua đêm trong rừng. Trước kia, Cúc Phương là nơi sinh sống của hai ngôi làng nhỏ người Mường nhưng đến năm 1989, họ buộc phải di dời đến bìa rừng.

Một số con đường trong rừng dẫn đến các hang động, nơi những con người từ thời đồ đá đã từng sinh sống tại đây. Ngày nay, các hang động này mang nhiều ý nghĩa tôn giáo. Du khách Việt Nam thường đốt một cây nhang trong hang để cầu nguyện.
Nếu bạn không sợ bóng tối, bạn có thể di chuyển đến khu rừng mưa nhiệt đới. Khi hoàng hôn buông xuống, những động vật quý hiếm như sóc khổng lồ đen, sóc bay Ấn Độ, hươu samba, vẹt Lori và động vật săn mồi nhỏ bắt đầu hoạt động.
Một cảnh tượng đáng kinh ngạc xuất hiện khi hoàng hôn buông xuống, ánh sáng từ những loài đom đóm hiện lên diệu kỳ và huyền ảo vô cùng. Nếu muốn tận hưởng khung cảnh này, bạn nên đi thăm Cúc Phương vào mùa hè. Mùa đông là mùa khô sẽ không có đom đóm.
Có rất nhiều muỗi trong rừng, đặc biệt là trong những tháng mùa hè. Do đó, bạn nên mặc quần áo dài tay. Đôi khi loại quần áo này sẽ khiến bạn khó chịu bởi sức nóng và độ ẩm cao nhưng chúng lại bảo vệ bạn khỏi muỗi cắn và nhện độc. Khi đi bộ trong rừng, ngoài việc ngắm được rất nhiều cảnh đẹp bạn sẽ có thể nghe được âm thanh từ các loài động vật hoang dã ở mọi hướng. Một trải nghiệm đầy thú vị phải không nào?
Mối đe dọa với Vương quốc gia Cúc Phương
Một vấn đề đáng báo động với Vương quốc gia Cúc Phương đó là nhiều loài động vật bị đe dọa tuyệt chủng do săn bắn bất hợp pháp. Đặc biệt là loài linh trưởng sống về đêm như Cu Li – nổi tiếng với vẻ ngoài dễ thương. Không chỉ động vật hoang dã, mà cả thế giới thực vật cũng là nạn nhân của những vụ đâm chém hàng loạt, phá hủy môi trường sống tự nhiên của các loài sinh vật và du lịch sinh thái trong nước.

Việt Nam từng trải qua thời gian dài chống chọi với nghèo đói và chiến tranh. Khi hòa bình được thiết lập, nền kinh tế quốc gia phát triển một phần nhờ vào du lịch. Tuy nhiên nhiều người dân đã trở nên mù quáng khi quên đi trọng trách bảo vệ đất nước và bảo toàn di sản quý giá của dân tộc. Sự hiểu biết của người dân về du lịch sinh thái khác xa với lối tư duy của người phương Tây. Họ biến công viên thành một công viên vui chơi phục vụ cho mục đích giải trí của khách du lịch để kiếm thêm tiền. Điều đó thực sự rất đáng buồn.

Chuyên gia bảo tồn thiên nhiên người Đức Tilo Nadler đã khởi xướng một dự án bảo vệ các loài sinh vật và cơ bản giải quyết được vấn đề bảo tồn thiên nhiên, bảo vệ môi trường tại các ngôi làng, trường học trong khu vực. Người dân địa phương và khách du lịch Việt Nam được đưa đến nơi trú ẩn của các loài có nguy cơ tuyệt chủng để nhận ra được nhưng sai lầm của mình. Hy vọng thông qua dự án, người dân sẽ ý thức được vai trò và trách nhiệm của mìn trong việc bảo vệ di sản thiên nhiên quốc gia.
Trạm phúc lợi động vật và trang trại bảo tồn ở Cúc Phương
Phía trước lối vào là trung tâm cứu hộ các loài có nguy cơ tuyệt chủng trong dự án của Nadler. Trong đó có một trạm cho khỉ, một cho rùa và một cho động vật săn mồi. Hiện tại có 126 con khỉ thuộc 15 loài trong Trung tâm cứu hộ linh trưởng đang bị đe dọa. Các con vật bị cách ly trong 6 tuần, được tẩy giun và trải qua các lần xét nghiệm khác nhau cho đến khi chúng được trả lại tự nhiên. Những con vật không chỉ được chăm sóc một cách chu đáo mà còn được nhân giống để tránh nguy cơ bị tuyệt chủng.

Trong Trung tâm cứu hộ công viên quốc gia Cúc Phương, nhiều sinh viên người Đức đã làm việc tích cực và rất nhiệt tình. Xem thêm thông tin có sẵn tại https://en.wikipedia.org/wiki/Nationalpark_Cúc_Phương
Nhiều khách du lịch đã tìm thấy trạm cứu hộ tại Cúc Phương. Tại đây có một tình nguyện viên chăm sóc động vật và không hề nhận được một khoản trợ cấp nào từ phía nhà nước. Anh dành cả cuộc đời mình để bảo vệ và chăm sóc các loài động vật theo sở thích chứ không nhằm mục đích thu hút khách du lịch.
Vé tham quan Vườn quốc gia Cúc Phương
- Vé vào cửa tại Vườn quốc gia Cúc Phương: 60.000 đồng (2.30 Euro).
- Vé vào Trung tâm cứu hộ (trung tâm bảo vệ và chăn nuôi): 30.000 đồng (1,15 Euro).
Quy định trên áp dụng kể từ ngày 15 tháng 8 năm 2018
Thời tiết tại khu du lịch công viên quốc gia Cúc Phương
Vào mùa hè, thác nước tại Cúc Phương mang một vẻ đẹp tuyệt diệu. Lúc này khí hậu trong rừng khá nóng và ẩm rất dễ làm cho các du khách cảm thấy mệt mỏi. Mùa mưa ở miền Bắc Việt Nam thường diễn ra vào giữa tháng năm đến tháng Chín. Mùa khô là từ tháng mười đến tháng tư. Do đó, thời điểm thích hợp nhất để tham quan Vườn quốc gia Cúc Phương là từ tháng mười đến tháng ba.
Tổng kết thông tin về Vườn quốc gia Cúc Phương
Vườn quốc gia Cúc Phương chắc chắn là một địa điểm lý tưởng để bạn lựa chọn du lịch trong mùa hè. Công viên này bao gồm nhiều con đường tuyệt đẹp để bạn vừa đi bộ vừa cảm nhận được “hơi thở” của núi rừng. Tới đây, bạn sẽ được tự do khám phá đời sống thực vật, động vật và rất nhiều những cảnh đẹp khác nhau. Trước khi đến Cúc Phương bạn nên tìm hiểu rõ thông tin và tham khảo các kinh nghiệm du lịch vườn quốc gia này nhé!